Łączności EME – Earth Moon Earth

Earth Moon Earth to technika łączności wykorzystująca odbicie fali od powierzchni księżyca. EME jest jedną z technik łączności wykorzystywanych do łączności w pasmach UKF, jednak zaawansowane systemy antenowe oraz konieczność stosowania dość dużych mocy powoduje, że na tą specjalizację w krótkofalarstwie mogą pozwolić sobie tylko nieliczni krótkofalowcy o dość zasobnych portfelach, dużych wiadomościach oraz najwyższych kwalifikacjach konstruktorskich.
Do łączności techniką EME stosuje się wyłącznie pasma UKF, ponieważ tylko częstotliwości powyżej kilkudziesięciu MHz są przepuszczane w wystarczającym stopniu przez jonosferę Ziemi. Ponadto możliwość budowania anten o znacznych zyskach istnieje, ze względu na ich gabaryty, tylko w pasmach UKF.


QSO przeprowadza się kierując wiązkę fali z anteny na powierzchnię księżyca. Po przejściu przez ziemską atmosferę i dotarciu do powierzchni naszego naturalnego satelity, wiązka odbija się od jego powierzchni i powraca w kierunku ziemi. Po ponownym przejściu przez atmosferę trafia do anteny odbiorcy, znajdującego się często na innym kontynencie. Tym sposobem można uzyskać zasięgi rzędu kilkunastu tysięcy kilometrów.
Łączności tą techniką, ze względu na małą skuteczność i pewność transmisji, wykorzystują w praktyce tylko krótkofalowcy. Służby profesjonalne z tego sposobu nie korzystają.

Do łączności typu EME wykorzystuje się pasma 144 MHz, 432 MHz, lub wyższe. Poziom sygnału docierającego do anteny odbiorcy jest tak mały, że korespondenci muszą używać dużych mocy i anten o znacznych zyskach. Ponadto część odbiorcza musi być bardzo czuła, najczęściej stosowane są przedwzmacniacze odbiorcze bezpośrednio przy antenach. Takie rozwiązanie powoduje, że sygnał jest wzmacniany zaraz po odebraniu przez antenę. Dalsze poprawienie sprawności toru odbiorczego osiąga się przez stosowanie specjalnych, niskostratnych kabli. Rozwiązania te powiększają zysk układu o kolejne kilka dB (decybeli).

W paśmie 144 MHz używa się przeważnie sfazowanych anten typu Yagi, anteny paraboliczne na to pasmo to rzadkość – ich rozmiary są bardzo duże. Pasmo 430 MHz jest dużo łatwiejsze do przeprowadzania łączności EME. Anteny mają mniejsze gabaryty, przez co ich budowanie jest prostsze. W tym pasmie często stosowane są już anteny paraboliczne. Wyższa częstotliwość powoduje jednak (np. w porównaniu do pasma 144 MHz), że konstruowanie wzmacniaczy mocy niesie ze sobą większe trudności i koszta.

Do prowadzenia łączności EME używa się mocy rzędu kilkuset watów (choć przeprowadzane są próby z dużo mniejszymi mocami). Anteny muszą być wycelowane bezpośrednio w powierzchnię księżyca, przez co stosowane są skomplikowane systemy obracania zarówno w płaszczyźnie poziomej, jak i pionowej.

Normalnym i ciekawym zjawiskiem jest odbiór własnego echa. Po wyłączeniu nadajnika i przejściu na odbiór daje się usłyszeć własny sygnał, opóźniony o około 2 sekundy. Bardzo rzadko krótkofalowcy spotykają się z niewyjaśnionym dotąd zjawiskiem LDE (Long Dealy Echo). Jest to odbiór własnego echa nawet po kilku, kilkunastu minutach.

Poniżej przedstawiam zdjęcia kilku ciekawych konstrukcji antenowych stosowanych do EME.

1 2 3 5

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

CAPTCHA
Change the CAPTCHA codeSpeak the CAPTCHA code
 

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.